ตะคริวตอนนอน: ไม่ใช่แค่ปวดธรรมดา

ตะคริวตอนนอน : ไม่ใช่แค่ปวดธรรมดา แต่คือสัญญาณจากร่างกายที่ไม่ควรมองข้าม
หลายคนคงเคยมีประสบการณ์สะดุ้งตื่นกลางดึก เพราะ “ตะคริว” ที่จู่ ๆ ก็เกร็งและปวดจี๊ดบริเวณน่องหรือเท้า อาการที่ดูเหมือนเล็กน้อยแต่สร้างความทรมานอย่างมากจนอาจรบกวนการนอนหลับอย่างรุนแรง แล้วเคยสงสัยไหมคะว่า ทำไมตะคริวถึงมักมาเยือนในเวลานอน และจะป้องกันหรือบรรเทาได้อย่างไร?

ตะคริวคืออะไร?
ตะคริว (Cramp) คือภาวะที่กล้ามเนื้อเกิดการหดตัวหรือเกร็งโดยไม่ตั้งใจ มักเกิดขึ้นอย่างรวดเร็วและเจ็บปวดอย่างเฉียบพลัน ส่วนใหญ่จะเกิดที่ กล้ามเนื้อน่อง, เท้า, ต้นขา หรือ บริเวณหลังช่วงล่าง

สาเหตุของตะคริวตอนนอน
การเป็นตะคริวในเวลากลางคืนมีปัจจัยหลายอย่างที่เกี่ยวข้อง โดยเฉพาะ “ระบบไหลเวียนเลือด” ที่ชะลอตัวลงในขณะเรานอนพัก ซึ่งหากมีปัจจัยอื่นร่วมด้วย ก็ยิ่งเพิ่มโอกาสในการเกิดตะคริว เช่น:

ระบบไหลเวียนเลือดไม่ดี
เลือดไปเลี้ยงกล้ามเนื้อส่วนล่าง เช่น ขาและเท้าได้ไม่เต็มที่ ทำให้กล้ามเนื้อขาดออกซิเจนชั่วคราวจนเกิดอาการเกร็ง

กล้ามเนื้อยึด หรือมีพังผืดเกาะ
เมื่อร่างกายไม่ขยับเป็นเวลานาน หรือมีอาการกล้ามเนื้อตึงโดยเฉพาะบริเวณเอวลงไป อาจทำให้เกิดตะคริวได้ง่าย

ดื่มน้ำน้อย
ร่างกายที่ขาดน้ำจะทำให้สมดุลของแร่ธาตุในกล้ามเนื้อเสีย และส่งผลให้กล้ามเนื้อทำงานผิดปกติ

การบริโภคน้ำเย็นจัด หรือของหวานมากเกินไป
ตามศาสตร์แพทย์แผนไทย อาหารหวาน และน้ำเย็นหรือน้ำแข็งจัดจะไป “บีบ” เส้นเลือด ทำให้การไหลเวียนของเลือดช้าลง เกิดการสะสมของความเย็นในระบบลมและเลือด ส่งผลให้เลือดไปเลี้ยงกล้ามเนื้อได้ไม่เพียงพอ

วิธีบรรเทาและป้องกันอาการตะคริว
1. แช่เท้าในน้ำอุ่น หรือใช้ถุงประคบร้อน
ความร้อนจะช่วยขยายหลอดเลือด กระตุ้นการไหลเวียนของเลือด และคลายกล้ามเนื้อที่ตึงเครียด สามารถทำได้ก่อนนอนทุกวัน โดยแช่เท้าหรือประคบประมาณ 10-15 นาที
2.นวดคลายกล้ามเนื้อ
การนวดตัว โดยเฉพาะบริเวณเอว ขา และเท้า ช่วยกระตุ้นเส้นเลือดและลดพังผืดสะสม การนวดก่อนนอนจะช่วยให้กล้ามเนื้อผ่อนคลายมากขึ้น
3.ดื่มน้ำเปล่าให้เพียงพอ
พยายามดื่มน้ำให้ได้อย่างน้อยวันละ 1.5–2 ลิตร เพื่อให้ระบบไหลเวียนเลือดทำงานได้ดี และช่วยปรับสมดุลแร่ธาตุในกล้ามเนื้อ
4.ลดการดื่มน้ำเย็นและน้ำแข็ง
ควรเปลี่ยนมาดื่มน้ำอุณหภูมิห้อง หรือน้ำอุ่นแทน โดยเฉพาะในช่วงเย็นหรือก่อนนอน เพื่อไม่ให้ความเย็นสะสมในร่างกาย
5.หลีกเลี่ยงอาหารหวานจัด
ของหวานและแป้งขัดขาวไม่เพียงแต่ส่งผลต่อระดับน้ำตาลในเลือดเท่านั้น แต่ยังเพิ่มภาวะการอักเสบภายใน ส่งผลต่อการไหลเวียนโลหิตในระยะยาว
6.ยืดเหยียดร่างกายเบา ๆ ก่อนนอน
การยืดกล้ามเนื้อขา น่อง และเท้าเล็กน้อยก่อนเข้านอน ช่วยให้กล้ามเนื้อผ่อนคลาย ลดการเกร็งขณะหลับ

เมื่อไหร่ควรพบแพทย์?
หากคุณมีอาการตะคริวตอนนอนเป็นประจำเกือบทุกคืน หรือรู้สึกชาบริเวณขาและเท้า ควรปรึกษาแพทย์เพื่อตรวจหาความผิดปกติของระบบหลอดเลือดหรือเส้นประสาท รวมถึงภาวะขาดแร่ธาตุ เช่น แมกนีเซียม หรือโพแทสเซียม

สรุป
ตะคริวตอนนอนอาจดูเหมือนเรื่องเล็ก แต่หากเกิดบ่อย ๆ อาจเป็นสัญญาณเตือนว่าระบบไหลเวียนเลือดของคุณเริ่มมีปัญหา การดูแลตัวเองด้วยวิธีธรรมชาติ เช่น การประคบร้อน ดื่มน้ำให้เพียงพอ และหลีกเลี่ยงพฤติกรรมเสี่ยง เช่น ดื่มน้ำเย็นและทานหวานจัด จะช่วยบรรเทาและป้องกันอาการตะคริวได้อย่างยั่งยืน